To druga część obszernego tematu, w którym opisuję najczęściej występujące choroby tarczycy. Zapraszam do zapoznania się także z pierwszą częścią, w której tłumaczę, jakie objawy powinny skłonić do kontaktu z endokrynologiem.
Zaburzenia miesiączkowania
Prawidłowy cykl miesiączkowy (czyli czas od pierwszego dnia miesiączki do wystąpienia kolejnego krwawienia) u kobiet trwa od 25 do 35 dni. Skrócenie lub wydłużenie długości cykli miesiączkowych, a także brak miesiączki, wymagają diagnostyki. W przypadku pojawienia się zaburzeń miesiączkowania kobiety najczęściej trafiają do ginekologa. Gdy okazuje się, że pod względem ginekologicznym wszystko jest w porządku i trzeba szukać innej przyczyny, zaczyna się rola endokrynologa. Przyczyny hormonalne zaburzeń miesiączkowania mogą być różnorodne ,począwszy od zaburzeń czynności hormonalnej jajników, poprzez hiperprolaktynemię, guzy przysadki, zespół policystycznych jajników, wrodzony przerost nadnerczy po zaburzenia genetyczne. Ponadto zaburzenia miesiączkowania mogą pojawić się w odpowiedzi na inne czynniki zewnętrzne jak na przykład nasilona aktywność fizyczna. Mogą być także następstwem innych chorób. Dlatego tak ważne jest, aby w tym przypadku udać się do ginekologa, a także do endokrynologa. Lekarze przeprowadzają odpowiednią diagnostykę i wdrażają właściwe leczenie.
Więcej na ten temat napisałam tutaj
Zespół policystycznych jajników (PCOS)
Zespół policystycznych jajników dotyczy od 6 do 10% kobiet, a więc jest bardzo częsty. Z uwagi na to, że wiąże się on z powikłaniami metabolicznymi (otyłością, cukrzycą, insulinoopornością, nadciśnieniem tętniczym, dyslipidemią, chorobami serca), a także może być przyczyną niepłodności konieczna jest jego właściwa diagnostyka i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Pamiętać należy, że sam wynik USG ginekologicznego nie jest równoznaczny z diagnozą PCOS. Pacjentka z jajnikami policystycznymi nie zawsze będzie chora na zespół policystycznych jajników, natomiast pacjentka z prawidłowymi jajnikami może mieć PCOS. Dlaczego? Obraz USG to tylko jedno z kryteriów rozpoznania PCOS. Kluczową rolę w rozpoznaniu PCOS stanowi hiperandrogenizm, czyli wysoki poziom tak zwanych męskich hormonów. Stąd też tak ważna jest rola endokrynologa w diagnostyce i leczeniu PCOS. Ponadto tak jak wspomniałam, każda Pacjentka z PCOS powinna być monitorowana pod kątem zaburzeń metabolicznych, które, tak często towarzyszą PCOS.
Więcej informacji w innym moim artykule.
Choroby nadnerczy
Często zdarza się, że osoby wykonujące z różnych przyczyn badanie tomografii komputerowej/rezonansu magnetycznego, w wyniku badania mają opisywane zmiany w nadnerczach tzw. Incydentaloma nadnerczy, czyli przypadkowo wykryte guzy. W takim przypadku konieczne jest poszerzenie diagnostyki o dodatkowe badania endokrynologiczne. Dlaczego jest to takie ważne? Guzek nadnerczy może być łagodnym gruczolakiem, ale może być też guzem produkującym hormony lub rakiem. Dlatego też jest szybkie poszerzenie diagnostyki.
Jakie objawy kliniczne mogą dawać guzki nadnerczy?
Przede wszystkim objawy zespołu Cushinga, czyli m.in. otyłość, zaokrąglenie twarzy, cienka skóra, skłonność do siniaczenia, trądzik, nadmierne owłosienie, chwiejność emocjonalna, zaburzenia miesiączkowania, impotencja, spadek libido.
· Nadciśnienie tętnicze, ciśnienie oporne na leczenie.
· Napadowe skoki ciśnienia tętniczego.
· Nadmierne pocenie się.
· Bladość skóry.
· Kołatanie serca, bóle głowy.
Inną chorobą nadnerczy, z którą Pacjenci zgłaszają się do endokrynologa jest niedoczynność nadnerczy.
Najczęstsze objawy niedoczynności tarczycy to:
· Spadek masy ciała
· Niskie wartości ciśnienia tętniczego
· Czasem ciemna skóra, zwłaszcza w okolicy bruzd, zgięć, stawów oraz blizn
Osteoporoza
Osteoporoza wiąże się z pogorszeniem jakości tkanki kostnej a tym samym większą jej podatnością na złamania. Najczęściej dotyczy ona kobiet w wieku pomenopauzalnym.
Czynniki ryzyka powstania osteoporozy to:
· Niska masa ciała.
· Przebyte złamanie (zwłaszcza kręgosłupa lub biodra).
· Palenie tytoniu.
· Picie alkoholu.
· Stosowanie leków sterydowych.
· Reumatoidalne zapalenie stawów.
· Występowanie złamań w rodzinie (zwłaszcza złamań biodra).
Jeśli podejrzewasz u siebie osteoporozę lub jesteś osobą powyżej 65 roku życia – wskazana jest diagnostyka.
Akromegalia
Akromegalia to choroba związana z występowaniem guza przysadki produkującego hormon wzrostu. Jak się objawia?
Do endokrynologa powinieneś zgłosić się, gdy zaobserwujesz m.in. poniższe objawy:
· Powiększenie rąk, stóp, zmiana rysów twarzy.
· Przyrost masy ciała.
· Zwiększona potliwość, nadmierne owłosienie.
· Zmiana barwy głosu.
· Nadciśnienie tętnicze, chrapanie, cukrzyca.
· Zaparcia.
· Zaburzenia miesiączkowania, spadek libido, zaburzenia erekcji.
W diagnostyce akromegalii kluczowe jest badanie fizykalne w gabinecie i badania hormonalne oraz obrazowe. Dlatego trzeba pamiętać, że w tym przypadku nie wystarczy umówienie się na telekonsultację.
Zaburzenia seksualne
Spadek libido, zaburzenia erekcji albo zaburzenia wytrysku bardzo często mają podłoże hormonalne. Z uwagi na to, że są to bardzo intymne sprawy, wiele osób ma opory przed zgłoszeniem się z nimi do lekarza. To błąd. Odpowiednie leczenie najczęściej skutkuje poprawą, a następnie pozbyciem się uciążliwych objawów. Dlatego w sytuacji pojawienia się powyższych dolegliwości wskazana jest konsultacja endokrynologiczna, która obok ginekologicznej u kobiet i urologicznej u mężczyzn odgrywa kluczową rolę. Endokrynolog zleci odpowiednie badania hormonalne, dokona ich analizy, a następnie wprowadzi odpowiednie leczenie.